Page 29 - Şehrimiz Artvin
P. 29
Şehir ve Medeniyet
“Medeniyet” ve “şehir”, anlam açısından oluşturan şehirler farklı özelliklere ve farklı kültürel
birbirine yakın kavramlardır. Medeniyet; bir toplu- birikimlere sahip insanların kendilerini ifade
mun maddi ve manevi varlıklarının, düşünce, sanat, etmelerine imkân vermektedir.
bilim ve teknoloji ürünlerinin tamamını ifade eder. Şehir, bir medeniyetin etkisinin en çok
Medeniyet, gelişmişliği ifade eder. Medeniyet kelime- hissedildiği ve özelliklerinin yaşandığı yerdir. Her bir
sinin kökeni Arapçada şehir anlamına gelen ve kökleri medeniyet, kurduğu şehirlerle kendini ifade eder.
İslam dininin kutsal şehirlerinden biri olan Medine Şehir ve medeniyet arasındaki ilişki, karşılıklıdır.
şehrine dayanmaktadır. Medine, peygamberimiz Medeniyetler şehirleri etkilerken şehirler de
Hz. Muhammed döneminde zamanının sosyal ve medeniyetleri etkiler. Şehirler, şehri meydana getiren
kültürel bakımdan en ileri şehirlerinden biri kabul anlayışın sahibi olan medeniyetin bir sonucu olarak
ediliyordu. kurulur. Bununla birlikte şehirlerin doğası ve içindeki
Büyümek, nüfusun artışı ve bina sayısındaki insanı şekillendirme özellikleri medeniyetin şekillen-
artış şehirleşme için yeterli değildir. mesine de etki etmektedir.
Şehirler adalet ve hukuk anlayışı ayrıca
karşılıklı saygı üzerine kurulur. Şehri oluşturan tüm Şehirler sadece yerleşim yeri değildir.
insanların bu kurallara uyması gerekmektedir. Medeniyetler tarihi, bir bakıma şehirlerin tarihidir.
Şehirler bu özellikleri ile farklılıkları buluşturan, Çünkü şehirler, bir toplumun medeniyet anlayışının
insanları bir araya getiren mekânlardır. Günümüzde şekillendiği mekânlardır.
kültür ve ticaretin, bilim ve tekniğin zirvesini
Şimdi dünyada medeniyetlere yön veren ve medeniyetleri temsil eden şehirlere göz atalım.
Kurtuba
Fenikeliler tarafından bugünkü İspanya’da kurulmuştur. Müslümanların İspanya’ya gelişiyle Endülüs
Emevi Devleti’nin başkenti olmuştur. Bu dönemde Avrupa’nın en önemli eğitim, bilim, kültür ve sanat
merkezidir. Burada açılan medreselerde dünyanın farklı bölgelerinden, farklı inançlara mensup dünyaca ünlü
bilim insanları yetişmiştir. Kurtuba, döneminin en iyi eğitim veren okullarına ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca ilk
ışıklandırılan şehir olan Kurtuba, Avrupa’da ilk üniversitesi olan şehirdir. Burada yapılan bilimsel çalışmalar
Avrupa’da Rönesans’ın ortaya çıkmasına katkıda bulunmuştur. Endülüs Emevi Devleti Dönemi’nde yapılan
Kurtuba Ulu Camii bu şehirde bulunmaktadır.
Görsel 1.13
7 7
Yer: Kurtuba Ulu Cami