Page 238 - e-Kongre Bildiriler Kitabı

Görüşme/Çevrimiçi sözlü, öğrenciyle etkileşimin olduğu en fazla olduğu yöntemdir.
Öğretmence önceden belirlenmiş sorular öğrencilere sorularak öğrenci cevapları alınır ve puanlanır. Bu
tür ölçme-değerlendirme her öğrenci için bir süre gerektirdiği için iyi planlamaya ve zaman yönetimine
ihtiyaç vardır. Sürecin içerisinde veya süreç sonunda puanlanarak değerlendirme yapmaya müsaittir.

Online Formlar (Akran/Öz Değerlendirme), oluşturulan formlarla öğrencinin hem kendi
performansını, hem de arkadaşlarının uzaktan eğitim performanslarını değerlendirmesi istenir. Burada
öğrenci değerlendirmeci rolünü de üstlenir. Öğretmenler tüm formlar doldurulduktan sonra bağımsız bir
gözlemci olarak değerlendirme yapar.
Online Testler, öğrenciyle uzaktan ders esnasında veya EBA vb. eğitim sitelerinin ara
yüzlerinden çalışma paylaşılarak yapılır. Online testler çoktan seçmeli testler, doğru-yanlış veya kısa
cevaplı sorulardan oluşabilir.
Süreli yapılıp deneme şeklinde öğrenci performansı ölçülebilinir. Daha çok bu merkezi sınavlara
hazırlıklarda kullanılabilinir.

Eğitsel Oyunlar Ara Yüzleri, dersin kazanımlarına göre oluşturulmuş öğrenciler için eğlenceli
oyun şeklinde animasyon içeren arayüz yazılımlarıdır. Eğitsel oyunlar özellikle küçük yaşlardaki
öğrenciler için en çok tercih edilen bir türdür. Bu eğitsel oyunlar öğrenci tarafından bireysel
yapılabileceği gibi yarışma formatında rekabetçe anlayışla da yapılabilir.

Geleneksel anlayışta; ölçme-değerlendirme öğretimin bitişinden itibaren başlayan bir süreç
olarak görüle gelmiş (Graue, 1993) ve çoğunlukla tamamlayıcı (yargılayıcı) amaçlarla kullanılmıştır
(Türnüklü, 2003). Ülkemizde 2005 yılına kadar genellikle ürüne yönelik olarak kullanılan ve geleneksel
ölçme-değerlendirme yaklaşımları olarak adlandırılan kısa cevaplı, çoktan seçmeli, eşleştirme, boşluk
doldurma soruları gibi uygulamaların ilgili olduğu alanlar sınırlıdır ve öğrenmenin sadece o andaki
görüntüsü üzerine fikir verir (Demirel ve Şahinel, 2006; Ünalan, 2006). Aynı zamanda bireysel
farklılıklardan dolayı da tek bir yöntemle ölçme ve değerlendirme yapmak yanlış sonuçlar doğurabilir
(Akyol, 2008). Bundan dolayı oluşan boşluğun doldurulabilmesi için bireysel farklılıklara hitap eden
çeşitli ölçme ve değerlendirme teknikleri kullanılması gerekmektedir. Bu düşünceler çerçevesinde 2005
yılından itibaren uygulamaya konan ilköğretim programlarıyla birlikte pek çok alanda (öğrenme
yaklaşımları, eğitim felsefesi, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı, ölçme ve değerlendirme, bireysel
farklılıklar, konu içeriği ve sunumu, vb.) köklü denebilecek değişimler yaşanmıştır. Özellikle
yapılandırmacı yaklaşımın etkisinin çok yoğun olarak hissedilmesiyle birlikte konuların ve ünitelerin
sunumu, öğrencinin ve öğretmenin sınıf içindeki rolleri, ölçme değerlendirmenin nasıl yapılacağı gibi
hususlar yapılandırmacılığa uygun şekilde yeniden düzenlenmiştir (MEB, 2005).

Bireysel farklılıkların üzerinde önemle durulduğu güncel öğretim programları çerçevesinde,
geleneksel olarak adlandırılan ölçme ve değerlendirme anlayışı yerine, ürünle birlikte süreci de dikkate
alan alternatif(tamamlayıcı) ölçme ve değerlendirme yaklaşımına yer verilmiştir. Alternatif ölçme
değerlendirme teknikleri uygulamaları kapsamında portfolyo, proje, akran değerlendirme, öz
değerlendirme, kelime ilişkilendirme testi, yapılandırılmış grid, kavram haritası gibi farklı ölçme ve
değerlendirme tekniklerine yer verilmiştir. Geleneksel ölçme ve değerlendirmeye göre gerçek hayatla
daha ilişkili olan alternatif ölçme-değerlendirme anlayışı, değerlendirme sürecinde öğrenciyi de dahil
ederek daha aktif kılar. Aynı zamanda öğrencilerin üst düzey düşünme becerileri, problem çözme
becerileri ve yaratıcı yönlerini ortaya çıkarmaya yöneliktir (Bahar vd., 2010). Bununla birlikte,
performansa ve işbirliğine dayalı, etkin ve gerçek yaşam öğrenmeleri bağlamında otantik görevler
içeren, gerçekçi ve uygulanabilir özelliklere sahip bir yapıdadır (Korkmaz ve Kaptan, 2005).

Alternatif ölçme-değerlendirme yöntemleriyle, eğitim durumunda öğrencilerin sürece
katılmasının sağlandığı gibi ölçme-değerlendirme aşamasında da öğrencilerin sürece katılması
sağlanabilir. Özellikle öğrenci değerlendirmeleri olarak ifade edilen öz değerlendirme, öğrenci
günlükleri, akran değerlendirme ve grup değerlendirme yöntemleri öğrencilerin değerlendirme sürecine

238