Page 358 - e-Kongre Bildiriler Kitabı-II

Eğitimde Yeni Normlar-II Uluslararası Covid-19 Kongresi

GİRİŞ

Zaman, mekân, öğrenme hızı, yaş vb. açılardan öğrenme serüveninde esneklik sağlayan, öğrenci ve
öğretmenlerin yüz yüze olma zorunluluğunu ortadan kaldıran, farklı dijital eğitim araçlarıyla yürütülebilen
uzaktan eğitim, bir eğitim sistemi modelidir. Uzaktan eğitim süreci genel olarak eş zamanlı (senkron) ve
farklı zamanlı (asenkron) olarak iki şekilde yürütülür.
Eş zamanlı model, öğretmen ve öğrencinin aynı zaman diliminde çevrimiçi/canlı etkileşim kurarak
öğretim ortamlarında bulunmasıyla gerçekleşirken farklı zamanlı (asenkron) modelde bu gerekli değildir
(İşman, 2011; Gökkaya ve Ayçiçeği, 2012; Özbay, 2015).
Senkron ya da asenkron olarak eğitim sürecinde dijital platformların etkin ve verimli kullanılabilmesi
için teknik sorunlarının giderilmesi, öğretmen ve öğrencilerin donanım ihtiyaçları konusunda desteklen-
mesi önemlidir.
Bu sorunların dışında öğrencilerin derslere olan ilgisizliği, velilerin sürece gereken önemi gösterme-
mesi, öğretmen-öğrenci iletişiminin sınıf ortamındaki gibi sağlıklı kurulamaması gibi nedenlerinde etkili
olduğu söylenebilir. Karpenko (2008) yaptığı araştırmada ABD’de öğrenme sürecinde öğrenci-öğretmen
iletişiminin /etkileşiminin etkili olmadığı durumlarda dijital araçlar üzerinden eğitim alanların %75’inin,
uzaktan eğitim sürecindeki dersleri tamamlamadan eğitimden ayrıldığını tespit etmiştir.
E-içerik konusunda öğretmen ve öğrencilere destek olması amacı ile Yenilik ve Eğitim Teknolojileri
Genel Müdürlüğü tarafından tasarlanmış olan EBA ile öğrenciler doğru ve güvenilir e-içeriklere ulaşabil-
mektedir (Türker ve Dündar, 2020).
Kana ve Aydın (2017) tarafından yapılan araştırma da öğretmenler EBA’yı hatalı içerik yüklenmesi,
bütün derslere ve konulara ait içeriğin olmaması, videoların 21. yüzyıl öğretim yöntemlerini kapsayacak
şekilde olmaması gibi nedenlerle eleştirmesine rağmen EBA yapılan son düzenlemelerle öğrenci ve öğret-
menler arasındaki iletişim ve etkileşimi en üst düzeyde sağlayarak uzaktan eğitim sürecinde öğrencilere
nitelikli öğrenme fırsatları sunmuştur.
Türkiye’de Covid-19 salgını nedeniyle eğitim alanında gerekli görülen dijital sistem her ne kadar EBA ile
karşılanmaya çalışılsa da sosyoekonomik durumu yetersiz olan bireylerin eğitime erişimini desteklemek
için ek olarak farklı düzenlemelere ihtiyaç hissedilmiştir. 13 Mart 2020’de ilk vakanın görülmesiyle eğitime
verilen ara tatil sonrası 23 Mart 2020’de uzaktan eğitim süreci başlatılmış ve TV kanallarında da eğitim
yapılmasına karar verilmiştir.
Kitle iletişim araçlarının haber verme, eğlendirme, eğitme, bilgilendirme, güdüleme, mal ve hizmetlerin
tanıtımını yapma, ikna etme gibi farklı işlevleri bulunmaktadır. Halk arasında en çok haberleşme ve eğlen-
dirme amacıyla kullanılan televizyon, daha sonra eğitim için de kullanılmaya başlamıştır (Öztürk ve Çetin-
kaya, 2021). Bilişim Ağı (EBA) ve TRT arasında yapılan işbirliği sonucunda EBA TV kanalları kurulmuştur
(EBA TV İlkokul, EBA TV Ortaokul ve EBA TV Lise). Öğrenme kademelerine göre farklı düzeylerde içerikler
sunan bu üç kanalda, her öğrenci kendi sınıflarına ait ders içeriklerini takip edebilmektedir (MEB, 2020).
Uzaktan eğitim ortamlarında tek yönlü (radyo/TV programları, CD/VCD/DVD, kayıtlı internet videoları
vb.) ve çok yönlü (aktif katılımın yapıldığı etkileşimli dijital yayınlar, telefon ve internet aracılığıyla eşzamanlı
eğitim, telekonferans, videokonferans vb.) olarak iki türde araçlar kullanılmaktadır (Adıyaman, 2002).
Bu kapsamda öğrenim çağındaki tüm sınıflar için TRT EBA TV üzerinde de tek yönlü olarak yayınlar
yürütülmektedir. TRT EBA yayınlarına öğrencilerin katılımını arttırmak ve adaptasyon sorununu en aza
indirmek için yüz yüze eğitimde 40 dakika olan ders süresi 20 dakikaya indirilmiş, televizyonun görsel
sunum, sanatsal içerik, güncel yaşamla ilişkili olma ve içeriğin doğruluğu ve niteliği gibi açılardan düzenle-
meler yapılarak çocukların ve gençlerin üzerinde etkili bir iletişim aracı olması sağlanmıştır (Aydın, 2020;
Bakioğlu ve Can, 2007).
Salgın döneminde toplumsal gelişimin sağlanması açısından uzaktan eğitim çok önemlidir. Her seviye
için ayrı ayrı yapılan uzaktan eğitimler, özellikle ekonomik yetersizliği nedeniyle eğitimden uzak kalan in-

artvincovidcongress.org 358 - Bildiri Metni -