Page 217 - e-Kongre Bildiriler Kitabı
P. 217
Etik Liderlik: Yönetici konumundaki kişilerin sahip oldukları moral gücünü kullanarak, yönettiği
kişileri belirlenen örgüt amaçlarına inandırma ve bu doğrultuda yönlendirme sanatıdır.
Yönetim: Bir örgütte belirlenen amaçlara ulaşmak için, örgütün sahip olduğu maddi ve insani
kaynakların birbiriyle uyumlu, verimli ve etkin şekilde kullanabilecek kararlar alma ve uygulama
sürecidir.
Okul Yöneticisi: Eğitim sistemimizin amaçlarına ulaşması için üst düzey eğitim yöneticileri tarafından
belirlenen strateji ve planları okullarda uygulanmasını sağlayan, okulun sahip olduğu maddi ve insani
kaynakları amaçlar doğrultusunda en etkin şekilde kullanan, yöneten yetkili kişilerdir. Lider: Örgüt
üyeleri tarafından duygusal olarak kabul edilen, üyelerle birlikte örgüt hedeflerini belirleyen ve üyeleri
o hedef doğrultusunda yönlendiren, yöneten, koordine eden, hedeflere ulaştıracak planlamaları yapan ve
uygulanmasını sağlayan kişidir.
2. LİTERATÜR TARAMASI
2.1. Araştırmanın Kuramsal Çerçevesi
Liderlik
Liderlik, başkalarını etkileme yeteneği olarak kabul edilmektedir. Geniş bir bakış açısına sahip,
gördüklerini ve öğrendiklerini amaçlı bir şekilde birbirine bağlayabilen, değerlerin, vizyonun köşe
taşlarına dayalı stratejik mimariyi oluşturabilen, başkalarının göremediği kalıpları görebilen ve hızla
karar verip harekete geçme cesaretine sahip, insanları etkileyerek ve esinlendirerek öğrenen bir örgüte
önderlik edebilecek, bizzat kendileri teknolojiye vakıf olan, astlarına öğretebilen ve onları geliştiren,
insani boyutu örgütün merkezine alabilen liderler, gelecekte örgütlerin ihtiyaç duyacağı liderler olarak
görülmektedir (Sezgin, 2007).
Liderlik kavramını açıklamada çok çeşitli tanımlar kullanılmıştır. Liderlik kavramını açıklayan
bazı kavramlar aşağıda sıralanmıştır.
• Liderlik; bir bireyin diğerleri üzerinde güç kullanarak onları, istenilen yönde davranmaya
teşvik etmektir (Donnely ve diğerleri, 1998:3).
• Liderlik, izleyenlerini belirlenen hedeflere götürebilme gücünü (otoritesini)
kullanabilmektir (Türkmen, 1996:53).
• Liderlik, her şeyi bilmek, her konudan anlamak, her soruya cevap verme yeteneğine sahip
olmak demek değildir. İzleyecek kişileri çekebilme yeteneğidir (Özel, 1998:105).
• Lider, bir grup insanı belirli amaçlar etrafında toplayabilme ve bu amaçları gerçekleştirmek
için onları harekete geçirme bilgi ve yeteneklerinin toplamına sahip kişidir (Eren, 1998:357).
• Liderlik, belirli bir durum ve koşullar altında amaca ulaşmak için başkalarının
davranışlarını ve eylemlerini etkileme sanatıdır (Şimşek, 1999:176).
Liderlik ile ilgili çok sayıda kuramsal ve deneysel araştırma yapılmıştır. Söz konusu
araştırmaların bir bölümünde liderlik özelliklerini, davranış ve güç kaynakları incelenirken (Lee, 1977;
Rahim, 2004) bazılarında ise liderlik etki alanları ile örgütsel sonuçları arasındaki ilişki araştırılmıştır
(Amabile, 1998; Hipp ve Bredeson, 1995; Korkmaz, 2007; Zhu, 2008). Liderlik davranışları ve izlediği
217