Page 147 - e-Kongre Bildiriler Kitabı-II

Eğitimde Yeni Normlar-II Uluslararası Covid-19 Kongresi

GİRİŞ

Eğitim süreçleri genel olarak değerlendirildiğinde günlük yaşamdaki gelişmeler, bireyleri hayata ha-
zırlama rolü bulunan eğitim süreçlerini de farklı yönlerden etkileyebilmektedir. Nitekim eğitim programları
açısından konu ele alındığında bu duruma amaçlar ve yetkinlikler açısından değinildiği görülmektedir (MEB,
2019). “Ana dilde iletişim, matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler, dijital yetkinlik, öğ-
renmeyi öğrenme, sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler” vb. şeklinde sıralanan bu becerilerin, bilginin
ve tecrübenin günlük yaşantıya aktarılabilmesiyle bağlantısının olduğunu söylemek mümkündür (MEB,
2019, s. 4-5).
Elbette eğitim süreçlerinin günlük ya da diğer ifadeyle toplumsal yaşantıya yönelik bu niteliklerinin
olması, toplumu etkileyen durumların da eğitim süreçlerine yansımasına neden olmakta/katkı sağlamaktadır.
Son dönemde eğitim kademelerinin genelinde yüz yüze eğitime destek ve alternatif olarak uzaktan
öğretim uygulamalarının sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Uzaktan öğretim uygulamalarının sıklıkla
kullanımı, bu uygulamaların niteliksel, niceliksel yönlerinin değerlendirilmesini beraberinde getirmiştir.
Bu değerlendirmelerin yapılmasında ise eğitim süreçlerinin uygulayıcısı olan öğretmenlerin durumunun
gözlemlenmesi temel hedeflerden biri olmuştur.
Covid-19 salgını ile birlikte yüz yüze eğitime yönelik sağlık açısından endişeler bilişim teknolojilerinin
imkânlarından yararlanılarak uzaktan öğretim süreçlerinin tasarlanmasını gerektirmiştir. Bu doğrultuda
MEB tarafından EBA, EBA TV gibi uzaktan öğretim uygulamalarına ek olarak çeşitli uzaktan erişim uygu-
lamaları vasıtasıyla da dersler yürütülmüştür.
Uzaktan öğretim süreçlerinde kullanılan araçlar konu alanı ve kazanımlar yönünden yüz yüze eğitim
süreçleri ile bağlantılı olmasına karşın doğası gereği materyal, sunum yöntemleri, iletişim araçları gibi
nitelikler yönünden farklı olabilmektedir.
Bu durum eğitim süreçlerinin etkililiğinin artırılabilmesi açısından kullanılan yöntem, teknik, araç vb.
yönlerden uzaktan öğretim süreçlerinin araştırmacılar tarafından değerlendirilmesini beraberinde getir-
miştir. Genel olarak araştırmaların uzaktan öğretim süreçlerinde kullanılan materyallerin etkililiği (Yıldız,
2020), öğretim süreçlerine yönelik öğrencilerin tutumları (Sevim ve Toyran, 2020) gibi alanlarda daha
fazla olduğu görülmektedir. Uzaktan öğretim süreçlerinin etkililiğinin öğretmenlerin görüşlerine göre
yorumlanmasını içeren çalışmalara (Bayburtlu, 2020) ek olarak, aynı konu alanında öğretmen adaylarına
yönelik (Karakuş, Ucuzsatar, Karacaoğlu, Esendemir ve Bayraktar, 2020; Tiryaki ve Demir, 2020) çalış-
maların da olduğu görülmektedir.
MEB tarafından uzaktan eğitim süreçlerinin yürütülmesinde özellikle EBA uygulamalarından yoğun
olarak yararlanıldığı görülmektedir. Bu durum EBA uygulamalarına yönelik araştırmaları da beraberinde
getirmiştir. Bu yöndeki bazı araştırmalar incelendiğinde “EBA’nın (Eğitim Bilişim Ağı), öğrencilerin ve öğret-
menlerin sınıf içi-dışı eğitim faaliyetlerini destekleyici konumda” bulunduğuna özellikle vurgu yapılmaktadır
(Kuzhan ve Fidan, 2020, s.1345). Aktay ve Keskin’in (2016, s.43) araştırma sonuçlarında EBA’nın eğitim
süreçleri açısından olumlu niteliklerine değinilmektedir. Ayrıca bu uygulamada yer alan materyallerin
analizini yapan araştırmalar da bulunmaktadır (Maden ve Önal, 2020).

Araştırmanın önemi
Toplumun birçok alanında olduğu üzere eğitim alanında da etkisini gösteren Covid-19 salgını eğitim
süreçlerinde yüz yüze eğitimi desteklemek ve yüz yüze eğitime alternatif olabilmek amacıyla dijital kay-
naklardan ve bilişim alanındaki imkânlardan daha fazla yararlanılmasını beraberinde getirmiştir.
Bu doğrultuda MEB’in EBA, EBA TV ve çeşitli uzaktan erişim uygulamalarından yararlandığı, benzer
şekilde diğer kurumların da bu tür uygulamalardan (Zoom, Perculus, Google Meet vb.) yararlandıkları
görülmüştür. Uzaktan öğretim olarak değerlendirilebilecek bu süreç beraberinde yapılan uygulamaların
etkinliğinin de araştırılmasını da gerektirmiştir. Araştırmalarda özellikle uygulanan yöntem ve tekniklerin

- Bildiri Metni - 147 Eğitimde Yeni Normlar-II